“Mua nhà 0 đồng” – thận trọng để không vướng vào “bẫy nợ”

Bảo Ngọc

Gần đây, thị trường bất động sản TP.HCM xuất hiện hình thức “mua nhà 0 đồng”. Và ngay lập tức, hình thức này nhận được sự quan tâm của nhiều người, nhất là với những người trẻ đang có nhu cầu về nhà ở. Vậy thực tế, hình thức mua nhà này có dễ áp dụng và có phải dành cho tất cả mọi người?

Thực hư chính sách “mua nhà 0 đồng”

Chính sách “mua nhà 0 đồng” là hình thức vay mua nhà mới và lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường bất động sản Việt Nam. Bản chất của chính sách này là cho vay lên đến 100% giá trị tài sản muốn mua với điều kiện phải có tài sản đảm bảo.

Theo như lời giới thiệu của một bạn nhân viên tư vấn dự án thì khách hàng có nhu cầu vay mua nhà theo hình thức nói trên sẽ thực hiện theo quy trình nhiều bước. Đầu tiên là đặt cọc, khách hàng sẽ đặt cọc 50 triệu đồng/căn hộ hoặc 500 triệu đồng/nhà phố. Sau khi hoàn tất hồ sơ vay, ngân hàng sẽ giải ngân số tiền tương ứng 30% giá trị căn hộ để khách hàng ký thoả thuận đặt cọc. Tiếp đó, khách hàng ký hợp đồng mua bán và ngân hàng sẽ giải ngân 70% giá trị căn hộ còn lại. Bước cuối cùng là khách hàng sẽ được nhận nhà và tới 15 tháng sau mới phải trả gốc và lãi vay cho ngân hàng.

Để tham gia chính sách “mua nhà 0 đồng”, khách hàng phải có tài sản đảm bảo với 30% giá trị căn hộ cho đợt giải ngân đầu tiên và 70% còn lại được đảm bảo bằng chính căn hộ/nhà phố chọn mua.

Tài sản đảm bảo có thể từ các nguồn sau:

– Tài sản đảm bảo của chính cá nhân người mua.

– Tài sản đảm bảo của cha mẹ, anh chị em ruột.

– Tài sản là bất động sản có giấy chứng nhận, sổ tiết kiệm và các tài sản khác theo quy định của ngân hàng. Bất động sản là đất ở, nhà ở, đất trồng cây lâu năm, đất nông nghiệp,… tại các địa phương nơi có trụ sở của ngân hàng.

Đẩy khách hàng vào bẫy nợ

Theo như lời quảng cáo, hình thức vay mua nhà mới này sẽ giúp cho người trẻ có cơ hội sở hữu nhà, còn người đã có nhà sẽ có thêm căn nhà thứ hai. Tuy nhiên, đánh giá về hình thức “mua nhà 0 đồng”, giảng viên Trần Nguyên Đán (Trường Đại học Kinh tế TP.HCM) cho rằng, thực ra đây là một trong những “tuyệt chiêu” kiếm tiền của ngân hàng. Bởi lẽ, với hình thức này sẽ nâng hạn mức tín dụng lên và từ đó thu lãi nhiều hơn của các ngân hàng. Về bản chất, đây vẫn là cho vay thế chấp. Chính sách này tạo điều kiện cho những người chưa có tài sản gì vẫn mua nhà được bằng cách nhờ người thân gánh nợ giúp.

Chính vì nợ gốc cao, lãi hàng tháng nhiều nên những người mua nhà với hình thức trên rất dễ rơi vào bẫy nợ vì không có khả năng hoàn trả. Lấy ví dụ, một căn hộ giá 3 tỷ đồng nếu với hình thức “mua nhà 0 đồng” thì khách hàng sẽ vay 3 tỷ đồng để mua nhà. Theo chính sách chủ đầu tư thì với lãi suất 10%/năm, họ sẽ phải trả lãi 300 triệu đồng/năm, tương ứng 25 triệu đồng/tháng, chưa nói đến nợ gốc phải trả và mức lãi suất có thể tăng theo từng năm. Như vậy, khách hàng sẽ bị áp lực rất lớn về khả năng trả nợ.

Liệu hình thức này có phải dành cho tất cả mọi người?

Như phần trên đã phân tích, hình thức mua nhà có rủi ro lớn, người mua có thể sẽ rơi vào bẫy nợ nếu không có một khoản thu nhập ổn định, có khả năng chi trả số tiền gốc và lãi hàng tháng. Để trở thành một khách hàng thông thái, bạn cần xác định rõ mình có đáp ứng cùng lúc các tiêu chí sau để có thể “mua nhà 0 đồng”, cụ thể là:

1. Bạn có sẵn tài sản khác để làm tài sản bảo đảm khoản vay với ngân hàng.

2. Tổng giá trị các tài sản có sẵn phải bằng ít nhất giá trị căn nhà chuẩn bị mua thêm. Ví dụ, nếu đã có một căn nhà 6 tỷ, mua thêm căn 3 tỷ này (theo hình thức mua nhà 0 đồng) là tổng cộng đã có tài sản 9 tỷ. Lúc này, số tiền 3 tỷ vay để mua tài sản thứ hai chỉ chiếm 30% tổng tài sản.

3. Thu nhập của bạn đủ trả ngân hàng hàng tháng. Đây là điều kiện đủ để có thể mua nhà với hình thức trên. Nếu như “tài sản đảm bảo” mới chỉ là điều kiện cần thì điều kiện đủ là bạn cần phải có thu nhập ổn định hàng tháng, đảm bảo khả năng chi trả số tiền sinh hoạt gia đình và đóng ngân hàng.

4. Bạn không có một số tiền lớn ngay tại thời điểm mua nhà nhưng có dòng tiền ổn định, bền bỉ trong hiện tại và tương lai lâu dài.

Mua nhà là một quyết định quan trọng của đời người. Vì vậy, người mua nhà cần cân nhắc kĩ khả năng tài chính của mình và đánh giá tiềm năng, giá trị của tài sản sẽ mua trước khi đưa quyết định để không bị vướng vào “bẫy nợ”.